Mở đầu
Trong những năm gần đây, số lượng người Việt Nam sinh sống tại Nhật Bản đã tăng lên đáng kể.
Thông qua các chương trình thực tập kỹ năng, du học và đặc biệt là chế độ kỹ năng đặc định, ngày càng nhiều người Việt đến Nhật để học tập, làm việc và sinh sống.
Năm 2010, số người Việt Nam cư trú tại Nhật mới khoảng 41.000 người, nhưng đến năm 2024 dự kiến sẽ đạt 520.000 người, tức tăng gấp hơn 10 lần chỉ sau 14 năm.
Xu hướng này cho thấy cộng đồng người Việt sẽ ngày càng có vai trò quan trọng hơn trong xã hội Nhật Bản.
Bài viết này sẽ giới thiệu xu hướng thay đổi dân số người Việt tại Nhật Bản qua đồ thị, đồng thời phân tích bối cảnh, triển vọng tương lai,
và cập nhật những thông tin mới nhất về Kỹ năng đặc định số 2 cũng như chế độ lao động phát triển thay thế cho thực tập kỹ năng.
Xu hướng số lượng người Việt tại Nhật Bản
Trước hết, mời bạn xem biểu đồ dưới đây.
Năm 2010, cộng đồng người Việt tại Nhật mới khoảng 40.000 người,
đến năm 2015 đã vượt 180.000 người, năm 2018 vượt 330.000 người,
và dự kiến sẽ đạt 520.000 người vào năm 2024.
Theo thống kê của Cục quản lý xuất nhập cảnh Nhật Bản (Immigration Services Agency of Japan), số người Việt Nam cư trú tại Nhật đã tăng mạnh trong 10 năm qua. Bạn có thể xem chi tiết tại đây: https://www.moj.go.jp/isa/policies/statistics/toukei_ichiran_touroku.html
Quy mô này chỉ đứng sau cộng đồng người Trung Quốc, cho thấy vai trò ngày càng lớn của người Việt trong xã hội Nhật Bản.
Nguyên nhân khiến số lượng tăng nhanh
Những lý do chính giải thích cho sự gia tăng mạnh mẽ này gồm:
✅ Chế độ thực tập kỹ năng
→ Nhật Bản tiếp nhận nhiều lao động trẻ Việt Nam để bổ sung thiếu hụt nhân lực
✅ Chế độ du học
→ Ngày càng nhiều bạn trẻ muốn học tiếng Nhật, học nghề, hoặc học đại học tại Nhật
✅ Chế độ kỹ năng đặc định
→ Ra đời từ năm 2019, cho phép người hoàn thành thực tập kỹ năng tiếp tục làm việc một cách ổn định
✅ Xu hướng đi nước ngoài mạnh mẽ tại Việt Nam
→ Nhiều bạn trẻ mong muốn ra nước ngoài học tập, làm việc, trong đó Nhật Bản vẫn là điểm đến được ưu tiên
Bên cạnh đó, việc ngày càng có nhiều tổ chức hỗ trợ, hội nhóm cộng đồng người Việt tại Nhật
giúp giảm bớt lo lắng về thông tin và đời sống, qua đó khuyến khích ý định định cư lâu dài.
Xu hướng giảm nhẹ trong một bộ phận
Tuy nhiên, gần đây tại Việt Nam cũng xuất hiện xu hướng một bộ phận giới trẻ không còn quá hăng hái sang Nhật như trước.
Nguyên nhân có thể kể đến:
- Vật giá tại Nhật cao
- Một số vấn đề, rắc rối liên quan đến chế độ thực tập kỹ năng
- Sự cạnh tranh từ các nước khác như Hàn Quốc, Đài Loan, châu Âu
Tuy vậy, với những người có thể tiếp cận chế độ kỹ năng đặc định số 2 (có thể đưa theo gia đình, lưu trú dài hạn),
hay những người đã có năng lực tiếng Nhật và kinh nghiệm,
thì mong muốn xây dựng sự nghiệp tại Nhật vẫn rất mạnh mẽ.
Xu hướng phân hóa giữa nhóm còn đam mê Nhật Bản và nhóm giảm hứng thú dự kiến sẽ ngày càng rõ rệt trong tương lai.
Thông tin mới nhất về Kỹ năng đặc định số 2
Chế độ kỹ năng đặc định có 2 loại: số 1 và số 2.
Trong đó kỹ năng đặc định số 2 dành cho những lao động có kỹ năng cao hơn,
với điểm mạnh là không giới hạn số lần gia hạn và có thể đưa theo gia đình.
Tính đến tháng 5/2025, chính phủ Nhật đã công bố kế hoạch mở rộng thêm ngành nghề thuộc kỹ năng đặc định,
dự kiến đến năm 2027 sẽ lên tới 19 ngành nghề.
Trong đó có các ngành mới như quản lý kho, xử lý rác thải,
cung ứng dịch vụ giặt là (công việc giặt, quản lý và cung cấp khăn, ga trải giường, đồng phục cho bệnh viện, khách sạn,…).
Ngoài ra, các ngành như nhà hàng, chế tạo công nghiệp cũng đang được chuẩn bị để
có thể tổ chức kỳ thi kỹ năng ngay tại Việt Nam từ cuối năm 2025,
giúp người lao động dễ dàng chuyển sang kỹ năng đặc định mà không phải sang Nhật trước.
Với những điểm này,
✅ Mong muốn ở lại Nhật lâu dài
✅ Sinh sống cùng gia đình
của người lao động Việt Nam sẽ được đáp ứng tốt hơn.
Phía doanh nghiệp Nhật cũng đang đẩy nhanh chuẩn bị,
nhằm đón đầu nhu cầu định cư lâu dài trong thời gian tới.
Chuyển đổi từ thực tập kỹ năng sang chế độ lao động phát triển
Ngoài ra, Nhật Bản cũng đang chuẩn bị xóa bỏ chế độ thực tập kỹ năng hiện tại vào khoảng năm 2027,
để thay thế bằng chế độ lao động phát triển.
Chế độ mới này đặt trọng tâm vào
- Vừa làm việc vừa học kỹ năng
- Cải thiện điều kiện làm việc
- Hỗ trợ phát triển sự nghiệp lâu dài
Nhằm khắc phục các vấn đề từng bị chỉ trích ở thực tập kỹ năng cũ,
như lương thấp, môi trường không minh bạch, và các vi phạm nhân quyền.
Nhờ đó, lao động nước ngoài — trong đó có nhiều người Việt —
sẽ có môi trường làm việc và học hỏi tốt hơn, yên tâm hơn.
Triển vọng và thách thức trong tương lai
Dân số Nhật Bản tiếp tục giảm khiến nhu cầu nhân lực ngày càng cao,
vai trò của lao động nước ngoài — đặc biệt là người Việt — vẫn sẽ rất quan trọng.
Các ngành như điều dưỡng, xây dựng, nhà hàng,…
được dự đoán sẽ tiếp tục thiếu nhân lực, tạo cơ hội lớn cho các bạn trẻ Việt Nam.
Tuy nhiên, vẫn còn các thách thức như
- Hỗ trợ ngôn ngữ chưa đầy đủ
- Cải thiện điều kiện làm việc
- Ngăn ngừa phân biệt đối xử và rủi ro
Do đó, xã hội Nhật Bản cần tiếp tục có các chính sách và hỗ trợ cụ thể hơn nữa trong tương lai.
Kết luận
Trong hơn 10 năm qua, số người Việt Nam tại Nhật đã tăng trưởng rất mạnh mẽ,
trở thành một bộ phận không thể thiếu trong xã hội Nhật Bản.
Tương lai, với sự phát triển của kỹ năng đặc định số 2,
và sự ra đời của chế độ lao động phát triển,
cùng với việc cải thiện môi trường sống,
người Việt Nam mong muốn sống lâu dài tại Nhật sẽ có điều kiện thuận lợi hơn.
Trang investvietnhat sẽ tiếp tục chia sẻ thông tin hữu ích để hỗ trợ cộng đồng người Việt tại Nhật,
về đời sống, công việc, nuôi dạy con, văn hóa và nhiều chủ đề khác.
Rất mong bạn tiếp tục theo dõi và đồng hành cùng chúng tôi!
コメント